پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

فوکو در یکی از این مقالات خود در بحبوحه انقلاب می‌نویسد: «من نمی‌توانم تاریخ آینده را بنویسم، در پیش‌بینی گذشته هم چندان مهارت ندارم. با این حال دوست دارم بکوشم چیزی را که دارد رخ می‌دهد، دریابم؛ چون این روز‌ها هیچ چیزی به سرانجام نرسیده و تاس‌ها هنوز از چرخش باز نایستاده‌اند. شاید کار روزنامه‌نویس همین باشد؛ اما واقع این است که من در این راه نوپا هستم»

اساس قدرت از نگاه میشل فوکو، بر رابطه است. رابطه‌ای که یک طرف سعی می‌کند با ابزار‌های و تکنیک‌های مختلف (از سرکوب گرفته تا اقناع و غیره)، رفتار طرف مقابل را هدایت و اداره کند (فوکو، ۱۳۹۵، ۱۴۳).

آنچه اساس داستان‌های صادق هدایت را می‌سازد، قرائت او از خودش و جامعه‌ای است که در آن به‌سر می‌برد. جامعه‌ای فرسوده و سنتی و لنگ‌درهوا که تمام‌وکمال تَن به مدرن‌بودن نمی‌دهد. داستانِ «سگ ولگرد» با صراحت این وضعیت را نشان می‌دهد. به‌گفته جلال آل‌احمد، سگ ولگرد انگار متعلق به عالم دیگر است که ارباب دیگری داشته و در این عالم غریبه افتاده و محکوم به لطمه‌خوردن و کنار جاده‌ای ازنفس‌‌افتادن است. در این تعبیر استعاره «ارباب» بیش از هرچیز دیگری نظرگیر است و همدلی بیشتری برمی‌انگیزد. درواقع داستان «سگ ولگرد»، داستان ارباب و بنده است.